Nếu bạn đang làm việc với máy tính hoặc đã nghĩ đến việc trở thành một lập trình viên hoặc nhà phát triển thì bạn có thể tự hỏi rằng: Nên học ngôn ngữ lập trình nào?
Thật không may, đây là một trong những câu hỏi khó trả lời nhất với một lập trình viên. Không có câu trả lời nào là khó và nhanh cả bởi vì ngôn ngữ lập trình tốt nhất để học sẽ phụ thuộc vào mỗi người theo một số yếu tố cá nhân - nhưng chúng ta sẽ xem xét sâu hơn về sau.
Đối với một số người, JavaScript hoặc HTML (HyperText Markup Language) sẽ là ngôn ngữ lập trình tốt nhất để học đầu tiên. Chúng phù hợp với phát triển web, quản lý nội dung và sẽ hữu ích cho những người làm việc trong các lĩnh vực này. Tuy nhiên, học một ngôn ngữ như HTML sẽ không giúp được nếu bạn muốn làm việc về phát triển ứng dụng iOS, vì vậy điều quan trọng là phải có được sự đánh giá khách quan để chọn những ngôn ngữ lập trình nên học
Mặc dù các ngôn ngữ lập trình mới được ra đời hàng năm, nhưng có một vài ngôn ngữ cũ - và thậm chí là một vài ngôn ngữ mới - thống trị trong lĩnh vực lập trình. Các ngôn ngữ như Java và PHP (Personal Home Page) vẫn còn tương đối phổ biến trong thập kỷ qua hoặc lâu hơn, trong khi Python đã bắt đầu trở thành ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất cho người mới bắt đầu học lập trình cơ bản - như hình dưới đây.
Tuy nhiên, mức độ phổ biến tìm kiếm chung cho cụm từ 'học lập trình' đã giảm dần trong bốn hoặc năm năm qua. Có phải mọi người đã ít quan tâm đến việc học lập trình, hoặc đã có nhiều thông tin có sẵn hơn về những ngôn ngữ khác? Chúng tôi sẽ phải nghiêng về suy luận thứ hai - các nền tảng như Facebook và YouTube giúp thông tin lập trình dễ tiếp cận hơn nhiều mà không phải tìm kiếm.
Tạm gác lại điều đó, bây giờ chúng ta hãy tìm hiểu các yếu tố cá nhân cần xem xét khi tự hỏi về việc “Nên học ngôn ngữ lập trình nào?”
Mục lục
- 1. Những yếu tố ảnh hưởng đến học ngôn ngữ lập trình?
- 1.1. Kinh nghiệm lập trình
- 1.2. Con đường sự nghiệp và công việc mong muốn
- 1.3. Độ khó của mỗi ngôn ngữ
- 1.4. Các hướng dẫn tham khảo có sẵn cho ngôn ngữ
- 1.5. Tính linh hoạt của ngôn ngữ
- 2. Có những loại ngôn ngữ lập trình nào?
- 2.1. Ngôn ngữ gõ tĩnh:
- 2.2. Ngôn ngữ gõ động:
- 2.3. Khác:
- 3. Nên học ngôn ngữ lập trình nào?
- 3.1. JavaScript
- 3.2. Java
- 3.3. PHP
- 3.4. Python
- 3.5. Solidity
- 3.6. SQL
- 4. Vậy, nên học ngôn ngữ lập trình nào?
Những yếu tố ảnh hưởng đến học ngôn ngữ lập trình?
Có nhiều điều khác nhau sẽ ảnh hưởng đến bạn khi quyết định việc nên học ngôn ngữ lập trình nào. Chủ yếu là lý do cá nhân, nhưng có cũng liên quan đến vị trí, triển vọng công việc trong tương lai của bạn và những thứ khác.
Ưu đãi mới nhất đang hoạt động ngay bây giờ:
SAVE 50%
DataCamp End of Year Sale
Unlock a year of unlimited data and AI learning at half the price! This is your final call to save big on expertise for 2025. Act fast and secure your 50% discount with DataCamp's End of Year Sale – the clock is ticking!
Hãy xem xét năm điểm sau đây lúc bạn tự hỏi câu hỏi: “Nên học ngôn ngữ lập trình nào?”.
-
Kinh nghiệm lập trình
Điều đầu tiên và có lẽ là một trong những điều quan trọng nhất cần khi bạn nghĩ về câu hỏi mình “Nên học ngôn ngữ lập trình nào?” Đó là kinh nghiệm lập trình của bạn. Một số ngôn ngữ lập trình tốt nhất để học là khá khó và không phù hợp với người mới bắt đầu.
Tuy nhiên, có rất nhiều hướng dẫn, nguồn tham khảo phù hợp với người mới bắt đầu học lập trình cơ bản bằng những ngôn ngữ phổ biến nhất như Java và Python, vì vậy đừng vì thấy thiếu kinh nghiệm mà lại lo sợ. Đơn giản chỉ cần hiểu rằng, nếu chưa lập trình hoặc học một ngôn ngữ lập trình trước đó, nó sẽ khó khăn hơn và sẽ khiến bạn mất nhiều thời gian để chọn nên học ngôn ngữ lập trình nào đầu tiên và bắt đầu học chúng.
-
Con đường sự nghiệp và công việc mong muốn
Không thể chọn bừa một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến để học được. Bạn cần phải có lý do để lựa chọn, và điều này thường sẽ liên quan đến nghề nghiệp, loại công việc hiện đang làm và hy vọng sẽ làm trong tương lai.
Đầu tiên, hãy nghĩ về công việc bạn đang làm vào lúc này. Có thể là bạn đang nghĩ về những ngôn ngữ lập trình nên học vì muốn cải thiện cho công việc của mình. Hãy thử và chọn một ngôn ngữ có liên quan và tương thích với kinh nghiệm nếu có thể.
Nếu bạn đang nghĩ về việc chuyển sang một lĩnh vực mới, thì hãy nên học ngôn ngữ lập trình nào phù hợp để giúp bạn làm điều đó. Ví dụ: nếu bạn đang là nhà phát triển web back-end, nhưng muốn chuyển sang lập trình blockchain, thì nên suy nghĩ về việc học Solidity.
-
Độ khó của mỗi ngôn ngữ
Điều cực kỳ quan trọng là bạn phải xem xét độ khó của ngôn ngữ khi tự hỏi nên học ngôn ngữ lập trình nào? Nếu không có nhiều thời gian dành cho việc học một ngôn ngữ mới hoặc là còn thiếu kinh nghiệm, thì hãy nên cân nhắc chọn một khóa học ở mức độ dễ. Các ngôn ngữ như Python, PHP hoặc thậm chí C# là ngôn ngữ lập trình cơ bản cho những người mới bắt đầu.
Tuy nhiên, nếu là một lập trình viên có kinh nghiệm, đã biết ít nhất một ngôn ngữ, thì đừng để những ngôn ngữ khó làm bạn sợ. Hãy cân nhắc việc thử một ngôn ngữ khó hơn - và đặc biệt thích sự thử thách như C++.
-
Các hướng dẫn tham khảo có sẵn cho ngôn ngữ
Điểm này có lẽ sẽ không liên quan nếu như ở năm năm trước, nhưng nó vẫn đáng để xem xét. Nếu bạn là người mới học thì nên học ngôn ngữ lập trình nào đầu tiên, ngôn ngữ phổ biến mà bạn có thể tìm thấy nên có được sự hỗ trợ và có nhiều hướng dẫn.
Sẽ có thể tìm thấy các hướng dẫn chuyên sâu trực tuyến cho bất kỳ ngôn ngữ phổ biến nhất. Ví dụ, BitDegree có các khóa học dạy những thứ cần biết để học một loạt ngôn ngữ, bao gồm Swift , PHP , Java và Python.
-
Tính linh hoạt của ngôn ngữ
Điều quan trọng tiếp theo là phải xem xét việc sử dụng và tính linh hoạt của một ngôn ngữ trước khi bắt đầu học nó. Một số ngôn ngữ có công dụng rất chuyên biệt. Tuy nhiên, những ngôn ngữ khác linh hoạt hơn rất nhiều và có thể được sử dụng cho nhiều thứ.
Bạn cũng cần suy nghĩ về khả năng thích ứng của các ngôn ngữ đó trong tương lai. Các ngôn ngữ như C#, Ruby và JavaScript rất dễ thích nghi và có thể được sử dụng để lập trình và phát triển trên một loạt các nền tảng.
Tất cả sẽ tập trung vào những dự định sử dụng ngôn ngữ lập trình. Ví dụ: nếu bạn muốn trở thành nhà phát triển blockchain, thì Solidity sẽ là lựa chọn tối ưu ngay cả khi nó không linh hoạt. Tuy nhiên, nếu bạn muốn làm việc trong phát triển và lập trình web, hãy chọn PHP hoặc Python.
Có những loại ngôn ngữ lập trình nào?
Trước khi đặt câu hỏi:
“Nên học ngôn ngữ lập trình nào?”
Bạn cần hiểu một vài điều về lập trình. Nếu bạn là một nhà phát triển có kinh nghiệm với một hoặc nhiều ngôn ngữ trong khả năng của mình, bạn có thể bỏ qua phần này và chuyển thẳng sang phần tiếp theo.
Hầu hết các ngôn ngữ lập trình lớn có thể được định nghĩa theo cách sử dụng và thiết kế của chúng. Hai loại ngôn ngữ phổ biến nhất là ngôn ngữ gõ tĩnh và ngôn ngữ gõ động . Chúng ta hãy cùng khám phá về chúng dưới đây:
Ngôn ngữ gõ tĩnh:
Đối với nhiều người thì các ngôn ngữ được gõ tĩnh là 'tiên tiến' hơn các ngôn ngữ gõ động. Những thứ được xây dựng bằng ngôn ngữ tĩnh thường ổn định, có thể mở rộng và dễ bảo trì. Chúng thường rất giỏi trong việc bắt lỗi, nhưng phải mất nhiều thời gian hơn để lập trình và xây dựng một ứng dụng hay trang web tốt với ngôn ngữ gõ tĩnh.
Những ứng dụng di động cao cấp và trang web hàng đầu back-end thường được xây dựng trên một ngôn ngữ gõ tĩnh. Những ngôn ngữ có mục đích chung như Java, C, Swift, C ++, và C# là ngôn ngữ gõ tĩnh.
Ngôn ngữ gõ động:
Thay thế cho các ngôn ngữ gõ tĩnh là ngôn ngữ lập trình động, thường được xem là khá linh hoạt và dễ học. Chúng giúp dễ dàng tạo các ứng dụng hoặc chương trình cơ bản mà không cần nhiều thời gian cam kết và cũng rất thú vị!
Hầu hết các ngôn ngữ lập trình gõ động là ngôn ngữ cấp cao - có nghĩa là chúng đơn giản hơn để học. Nếu chọn ngôn ngữ lập trình động để học, sẽ mất ít thời gian hơn để tinh chỉnh các chi tiết về mã code và khám phá, thực hành các khái niệm mới với nhiều thời gian hơn. Ngôn ngữ động rất phổ biến đối với người mới bắt đầu, vì chúng thường cho phép bạn xây dựng mọi thứ chỉ sau vài giờ và kết quả đến nhanh chóng.
Một số ngôn ngữ lập trình động phổ biến nhất bao gồm PHP, Ruby, Python và JavaScript. Chúng ta sẽ cùng khám phá chi tiết hơn về những ngôn ngữ này sớm!
Khác:
Ngôn ngữ truy vấn cấu trúc như SQL - không được phù hợp với một trong các tính năng trên. Đây là một ngôn ngữ khá phổ biến được sử dụng để giao tiếp với cơ sở dữ liệu và quản lý dữ liệu. Nó thường được sử dụng trong phân tích trang web, đặc biệt là các nhà bán lẻ thương mại điện tử lớn như Amazon và eBay.
Nên học ngôn ngữ lập trình nào?
Có thể có rất nhiều thông tin cần phải bỏ qua khi đang cố tìm câu trả lời cho câu hỏi “Nên học ngôn ngữ lập trình nào?” Đặc biệt nếu bạn là một lập trình viên thiếu kinh nghiệm.
Có hàng trăm trang web khác nhau, mỗi trang web cho biết những điều khác nhau và đề xuất các ngôn ngữ khác nhau. Thực sự phải làm thế nào để quyết định giữa những ngôn ngữ lập trình nên học tốt nhất phù hợp với nhu cầu của bạn?
Bởi vì vậy, chúng tôi đã tập hợp một danh sách các ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất, hoàn chỉnh với cách sử dụng, độ khó khi bạn nghĩ về việc học chúng.
Đừng để câu hỏi nên học ngôn ngữ lập trình nào? trở thành ác mộng của bạn. Đọc phần dưới đây và nghiên cứu thêm bên ngoài nếu cần thiết. Hãy xem qua một loạt các khóa học lập trình và phát triển web tại BitDegree, và tìm ra một khóa học thú vị và hữu ích với mình.
JavaScript
Bất cứ khi nào bạn nghĩ đến “Nên học ngôn ngữ lập trình nào?”, thì JavaScript nên là sự lựa chọn hàng đầu. Mặc dù nó không phải là ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới, nhưng lại có phạm vi sử dụng đáng kinh ngạc, siêu linh hoạt và khá dễ học như ngôn ngữ đầu tiên.
Được thiết kế ban đầu để trở thành ngôn ngữ web front-end, nhưng JavaScript đang ngày càng trở nên phổ biến đối với các nhà phát triển back-end. Đây là một ngôn ngữ được gõ động, khá dễ dàng cho người mới bắt đầu. Nó rất linh hoạt vì tương thích với tất cả các trình duyệt, có thể được sử dụng cho mọi thứ từ phát triển ứng dụng web đến tạo trò chơi trên thiết bị di động và tương thích với một loạt các ngôn ngữ khác.
Một trong những nhược điểm lớn của Javascript là khá khó để gỡ lỗi. Nếu gặp vấn đề thì khó tìm lại và sửa nó. Điều này có thể làm cho những lập trình viên mới bắt đầu nản lòng, vì vậy hãy ghi nhớ điều này khi quyết định nên học ngôn ngữ lập trình nào đầu tiên.
Tương lai cho JavaScript có vẻ tươi sáng. Việc sử dụng nó như một ngôn ngữ front-end đang rất phát triển, và nó đang ngày càng phổ biến khi nhiều người dùng nó để phát triển back-end. Khi trở nên phổ biến hơn cho phát triển ứng dụng di động gốc thì cũng đồng nghĩa với số lượng công việc yêu cầu kiến thức JavaScript tăng lên.
Nếu bạn muốn học JavaScript, hãy đến với BitDegree. Họ có cung cấp những số khóa học tuyệt vời. Khóa học hướng dẫn tìm hiểu JavaScript trong 1 giờ cung cấp những giới thiệu căn bản tuyệt vời về ngôn ngữ lập trình, trong khi khóa học Hướng dẫn JavaScript tương tác cung cấp nhiều kiến thức chuyên sâu cho những người học nâng cao hơn.
Java
Java được cho là ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất trên thế giới. Đây là một ngôn ngữ được gõ tĩnh thường được sử dụng phát triển ứng dụng Android, trò chơi và máy tính để bàn. Nó cũng phổ biến để phát triển web back-end, đặc biệt là trong những công ty lớn.
Sự linh hoạt mà Java mang lại rất tuyệt vời cho những người đang lựa chọn nên học ngôn ngữ lập trình nào đầu tiên. Tuy nhiên, bạn sẽ phải bỏ rất nhiều thời gian và công sức nếu quyết định học Java sau khi chọn để nắm bắt được hay hiểu được nó.
Khi tự hỏi “Nên học ngôn ngữ lập trình nào?”, bạn cần suy nghĩ về những thứ dự định sử dụng với ngôn ngữ mới đó. Nếu hy vọng được nhận vào vị trí làm về Android hoặc phát triển web thì Java là một lựa chọn tốt. Tuy nhiên, nó sẽ không hữu ích khi dành cho iOS hoặc các nhà phát triển blockchain, và có lẽ nó không phải là một ngôn ngữ đầu tiên tốt.
Java dường như cũng có một tương lai rất tươi sáng. Nó tương đối ổn định và dễ dàng để mở rộng quy mô. Nó vẫn là ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất trên thế giới do được sử dụng trong phát triển Android - một hệ điều hành phổ biến đáng để lựa chọn học.
Nếu muốn tìm hiểu thêm về Java và cách sử dụng, hãy xem khóa học Tìm hiểu Java 101. Nó bao gồm tất cả những điều cơ bản mà cần biết để lập trình với Java với bốn giờ rưỡi video và là một nơi tốt để bắt đầu hành trình lập trình cơ bản của bạn!
PHP
PHP (Personal Home Page) là một trong những ngôn ngữ kịch bản phía máy chủ phổ biến hơn. Mặc dù nó không phổ biến như Java hay Python, PHP vẫn là một trong những ngôn ngữ hàng đầu để phát triển trang web. Một số trang web phổ biến nhất trên thế giới - bao gồm Wikipedia, WordPress và Facebook - được xây dựng bằng PHP, cho thấy mức độ hữu ích của nó. Vì vậy, đây có lẽ là câu trả lời cho câu hỏi “Nên học ngôn ngữ lập trình nào đầu tiên?” Nhưng hãy tiếp tục đọc phần tiếp theo dưới đây.
Rất nhiều người sẽ tranh luận rằng PHP là ngôn ngữ lập trình tốt nhất để học đầu tiên. Nó rất thân thiện với người mới bắt đầu và dễ dàng hiểu. Bởi vì thực tế là mã code PHP rất logic, cho phép khái niệm hóa những gì nó sẽ làm trước khi nó chạy.
Mặc dù một số trang web không sử dụng PHP, nó vẫn là ngôn ngữ phổ biến nhất trên internet. Hơn 80% các trang web vẫn sử dụng PHP, cho thấy rằng sẽ có nhiều công việc cho các nhà phát triển trong nhiều năm tới.
Nếu muốn chuyển sang phát triển trang web, thì hãy nên học PHP. BitDegree cung cấp hai khóa học PHP chính. Khóa học trở thành Chuyên gia PHP sẽ dạy cho những điều cơ bản về phát triển back-end, phát triển trang web và tất nhiên là ngôn ngữ PHP. Ngoài ra, bạn có thể chọn tham gia khóa học Tìm hiểu trực tuyến PHP, sẽ dạy cho bạn nhiều hơn về PHP và lập trình nói chung.
Python
Python có lẽ là ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất cho người mới bắt đầu. Nó thường được dạy trong trường học vì nó tương đối đơn giản và dễ học. Trước đây, Python đã được sử dụng để xây dựng các ứng dụng máy tính để bàn, để tạo các ứng dụng web và để phân tích dữ liệu khoa học.
Python là ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất trong các cộng đồng khoa học trên toàn thế giới. Nó được sử dụng để viết các chương trình điện toán, phân tích dữ liệu và tin sinh học khác nhau, và hầu hết các nhà nghiên cứu đều có kỹ năng Python.
Ngoài việc là một ngôn ngữ lập trình cơ bản để học đầu tiên, Python cũng khá hữu ích nếu làm việc trong một lĩnh vực khoa học. Ngay cả khi không tự nghiên cứu hoặc phân tích dữ liệu, việc có các kỹ năng Python sẽ giúp bạn có cơ hội việc làm hoặc thăng tiến tốt hơn trong tương lai - điều mà ai cũng mong muốn.
Nếu bạn muốn học Python thì hãy xem khóa học Tìm hiểu Python cơ bản. Ngoài ra, nếu muốn có một cái nhìn sâu hơn và cách sử dụng cho khoa học dữ liệu thì hãy xem khóa học Tìm hiểu về cấu trúc dữ liệu Python.
Solidity
Nếu gần đây bạn đã tự hỏi mình “Nên học ngôn ngữ lập trình nào?”, thì cũng nên tự hỏi bản thân “Tôi sẽ học được gì từ ngôn ngữ lập trình đó?” Trong hầu hết các trường hợp, câu trả lời cho điều này sẽ giúp bạn chọn một ngôn ngữ phù hợp.
Nếu muốn trở thành một nhà phát triển blockchain, thì nên nghĩ về việc học Solidity. Solidity là một ngôn ngữ lập trình mới cho phép mọi người viết và thực hiện các liên kết thông minh trên blockchain Ethereum. Mặc dù không phải là một ngôn ngữ chính - nhu cầu về các nhà phát triển Solidity có năng lực cũng đang tăng nhanh khi tiền điện tử phát triển.
Mặc dù có lẽ tốt nhất là học một ngôn ngữ khác trước tiên, nhưng người mới bắt đầu học Solidity hoàn toàn có thể sử dụng các khóa học từ Space Space Doggos - Khóa học tương tác cho người mới bắt đầu, hay Học Solidity: Khóa học toàn diện về Solidity để khởi đầu sự nghiệp một cách vững chắc.
- Dễ sử dụng
- Cung cấp nội dung chất lượng
- Minh bạch giá cả
- Chứng chỉ miễn phí sau hoàn thành
- Tập trung vào các kỹ năng khoa học dữ liệu
- Thời gian học tập linh hoạt
- Thiết kế đơn giản (không có thông tin không cần thiết)
- Khóa học chất lượng cao (ngay cả khóa miễn phí)
- Đa dạng tính năng
- Chương trình nanodegree
- Phù hợp với doanh nghiệp
- Chứng chỉ hoàn thành trả phí
- Được tạo dựng tốt trong ngành
- Đa dạng các tính năng để lựa chọn
- Các khóa học trình độ đại học
- Các khóa học trình độ đại học
- Phù hợp với doanh nghiệp
- Trả phí cho chứng chỉ hoàn thành
SQL
SQL (Structured Query Language) - Ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc - hơi khác so với các ngôn ngữ lập trình còn lại mà chúng tôi đã đề cập. Nó không được sử dụng để xây dựng các ứng dụng hoặc trang web. Thay vào đó, nó được sử dụng để truy cập và phân tích dữ liệu từ cơ sở dữ liệu. Nó là một ngôn ngữ truy vấn, và nó không linh hoạt với tất cả.
Tuy nhiên, SQL được sử dụng trên toàn thế giới. Khá nhiều trang web có cơ sở dữ liệu lớn về dữ liệu khách hàng hoặc sản phẩm sử dụng nó theo một cách nào đó, hình dạng hoặc hình thức, điều đó có nghĩa là cũng có nhu cầu cao đối với các nhà phát triển SQL.
Nếu bạn nghĩ rằng lập trình phân tích dữ liệu là một lĩnh vực mà bạn muốn tham gia, thì học SQL là câu trả lời duy nhất cho câu hỏi “Nên học ngôn ngữ lập trình nào?”.
BitDegree cũng cung cấp một Hướng dẫn SQL tương tác chuyên sâu, sẽ dạy cho bạn mọi thứ cần biết về ngôn ngữ này và cách sử dụng nó.
Bạn có biết?
Bạn đã bao giờ băn khoăn nền tảng học online nào tốt nhất cho sự nghiệp của bạn chưa?
Vậy, nên học ngôn ngữ lập trình nào?
Chúng tôi hiểu rằng khá khó để trả lời câu hỏi “Nên học ngôn ngữ lập trình nào?” và “Làm thế nào để trở thành một lập trình viên?” Lượng thông tin mà bạn biết được có thể rất lớn nhưng lại gây nhiều sự hoang mang khiến cho nhiều lập trình viên trẻ có khao khát nhưng lại từ bỏ trước khi bắt đầu.
Cuối cùng, điều quan trọng là phải nhận ra rằng không có “ngôn ngữ lập trình thực sự tốt nhất để học”. Mọi thứ đều tương đối và ngôn ngữ tốt nhất cho bạn không nhất thiết phải là ngôn ngữ tốt nhất với người khác.
Nếu muốn tham gia vào phát triển web, bạn sẽ phải học Javascript hoặc PHP. Để phát triển back-end, thì học Java là hữu ích, trong khi bạn nên học SQL hoặc Python để phân tích và nghiên cứu dữ liệu tương ứng. Ngoài ra, nếu muốn chuyên môn hóa và tìm hiểu phát triển Blockchain, hãy xem Solidity.
Bất kể bạn chọn ngôn ngữ nào giữa những ngôn ngữ lập trình nên học, tuy nhiên hãy nhớ rằng - kỹ năng lập trình có thể chuyển được. Một khi đã học một ngôn ngữ, bạn sẽ được trang bị tốt hơn nhiều để học ngôn ngữ khác. Hãy thực hiện việc nghiên cứu của bạn, trao đổi với các lập trình viên khác, và quan trọng nhất, chọn một ngôn ngữ mà bạn thích học!