Blockchain phi tập trung & ẩn danh: Nền tảng của tiền điện tử
Trong phần này, tôi sẽ cho bạn biết về các blockchain phi tập trung (decentralized blockchain) và ẩn danh (anonymous blockchain)!
Thuật ngữ “blockchain phi tập trung” (decentralized blockchain) chắc chắn là từ bạn đã nghe tới, nếu bạn dành dù chỉ một ngày trong không gian tiền điện tử. Trên thực tế, chúng ta thường quá tải với những thuật ngữ như thế này, đến nỗi thậm chí không thực sự suy nghĩ nhiều về chúng!
Tuy nhiên, bạn có biết rằng phi tập trung (phân quyền) và ẩn danh là một trong những nền tảng cơ bản của ngành công nghiệp tiền điện tử nói chung không? Tuy nhiên, trong trường hợp đó, hai khái niệm này cũng gây tranh cãi rất nhiều, đặc biệt là khi nói đến các quy định về tiền điện tử.
Trong phần này, bạn sẽ tìm hiểu về tính phi tập trung của blockchain và tính ẩn danh của blockchain, vì chúng liên quan đến thế giới tiền điện tử. Cụ thể hơn, tôi sẽ cho bạn biết ý nghĩa của những khái niệm này, cách chúng liên quan đến tiền điện tử, cũng như lý do tại sao chúng lại quan trọng đối với các dự án dựa trên blockchain nói chung.
Chúng ta hãy bắt đầu nào!
Trước khi chúng ta thực sự đi vào những điểm chính của phần này và phân tích công nghệ blockchain phi tập trung và tập trung, điều quan trọng là phải chia nhỏ các khái niệm như “blockchain phi tập trung” (decentralized blockchain) là gì, để bắt đầu! Mặc dù thoạt nghe có vẻ dễ hiểu, nhưng nó giống như meme nổi tiếng về tảng băng trôi - một khi bạn bắt đầu xem xét nó, bạn sẽ thấy rằng có nhiều điều hơn so với lúc đầu nhìn thấy.
Vì vậy, hãy bắt đầu với tính phi tập trung của blockchain. Như thuật ngữ này ngụ ý, phi tập trung nói tới việc thiếu một cơ quan quản lý tập trung, duy nhất. Vì vậy, hãy tưởng tượng rằng có hai cửa hàng trong thị trấn của bạn - một cửa hàng tập trung và cửa hàng kia - phi tập trung.
Cửa hàng tập trung sẽ hoạt động giống như bạn mong đợi - có người sử dụng lao động và nhân viên, mọi người đều có vai trò và trách nhiệm riêng, được chỉ định và luôn có một số hình thức quản lý cấp cao hơn mà bạn cần báo cáo.
Với mô hình cửa hàng truyền thống này, có một hệ thống phân cấp cụ thể được thiết lập trong hệ thống và do đó, có các bên được chỉ định đưa ra quyết định điều hành về hướng đi của cửa hàng - cho dù họ có bán một thanh sô cô la cụ thể hay không, công ty sẽ thuê bao nhiêu nhân viên và bao nhiêu nhân viên sẽ bị sa thải, mức lương của mỗi nhân viên là bao nhiêu, v.v…
Giờ đây, cửa hàng phi tập trung là nơi mọi thứ trở nên thú vị hơn nhiều. Trong trường hợp này, không có cơ quan trung ương duy nhất - không có người quản lý, giám đốc hoặc giám đốc điều hành để giám sát các quy trình và ra lệnh. Thay vào đó, mỗi nhân viên trong cửa hàng chịu trách nhiệm về tình trạng thịnh vượng của cơ sở - tất cả họ đều đưa ra các quyết định điều hành, đều có tiếng nói trong định hướng mà cửa hàng đang đi và đều có thể tạo ra ảnh hưởng lớn đến kết quả cuối cùng.
Nghe có vẻ tuyệt vời, nhưng điều này hoạt động như thế nào trong tiền điện tử? Tôi sẽ nói về điều này - hiện tại, tôi chỉ muốn bạn hiểu tiền đề chung của phân quyền, như một khái niệm.
Tiếp theo là tính ẩn danh của blockchain. Một lần nữa, thoạt nhìn, thuật ngữ này khá dễ hiểu - đó là khi bạn có thể làm điều gì đó trong khi vẫn ẩn danh, hay nói cách khác là không tiết lộ danh tính thực sự của mình.
Hãy tưởng tượng một tình huống trong một trò chơi trực tuyến - chẳng hạn như Liên minh huyền thoại. Khi chơi trò chơi, bạn có thể nói chuyện với đồng đội của mình và viết tin nhắn. Tuy nhiên, bạn làm như vậy mà không tiết lộ danh tính thật của mình và dưới một số bí danh - do đó, bạn có thể ẩn danh, ít nhất là với những người chơi khác!
Rõ ràng, đây không phải là một ví dụ lý tưởng, vì bạn vẫn còn quan tâm đến công ty đứng sau trò chơi, đặc biệt nếu bạn thực hiện bất kỳ giao dịch mua hàng trực tuyến nào trên nền tảng của họ. Nhưng chúng ta sẽ nói tới điều này sớm thôi, vì nó liên quan đến tiền điện tử.
Video giải thích
Video giải thích: Blockchain phi tập trung & ẩn danh: Nền tảng của tiền điện tử
Bạn không thích đọc nhiều? Hãy xem video giải thích 'Blockchain phi tập trung & ẩn danh: Nền tảng của tiền điện tử'
Is Decentralized Anonymous Blockchain a Myth? (Explained!)
Tại sao phi tập trung và ẩn danh lại quan trọng đối với tiền điện tử?
Tiếp tục với phần này, cho phép tôi cung cấp cho bạn một bài học lịch sử rất nhanh - cụ thể là một bài học liên quan đến Bitcoin.
Như bạn có thể biết hoặc có thể chưa biết, blockchain phi tập trung Bitcoin được tạo ra bởi một người được gọi là Satoshi Nakamoto. Cho đến ngày nay vẫn chưa rõ danh tính của người tạo (hay những người sáng tạo?) BTC, nhưng ngoài điều này ra - thay vào đó, hãy cùng xem TẠI SAO Bitcoin được tạo ra.
Khối đầu tiên trong chuỗi khối (blockchain) của Bitcoin đã được tạo (đào) vào ngày 3 tháng 1 năm 2009. Thời điểm cũng không phải là ngẫu nhiên - trong khối đầu tiên này, được gọi là khối Genesis, Satoshi đã để lại lời nhắn:
"Thời đại 03 tháng 1 năm 2009 thủ tướng đối mặt gói cứu trợ thứ hai cho các ngân hàng."
Đây là một tiêu đề được lấy từ thời báo The London Times. Nếu bạn nhạy bén, bạn có thể đã kết nối các dữ kiện - sự ra đời của Bitcoin xuất hiện ngay sau Cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Niềm tin phổ biến cho rằng Bitcoin được tạo ra để “lấy đi quyền lực tài chính khỏi các chính phủ và quỹ đầu cơ, và trả lại cho những người bình thường”. Tôi đang diễn giải phần nào, nhưng bạn hiểu nội dung rồi đấy.
Bây giờ, điều này sẽ giúp bạn hiểu tại sao blockchain phi tập trung và blockchain ẩn danh lại quan trọng đối với tiền điện tử, theo một nghĩa rất cơ bản. Nhiều người đam mê tiền điện tử tin rằng, để có toàn quyền đối với tiền của mình, bạn phải ẩn danh và công nghệ đằng sau hình thức tiền đó - trong trường hợp của chúng ta, đó là công nghệ blockchain đằng sau tiền điện tử - phải duy trì tính phi tập trung của blockchain, bằng mọi giá.
Những người đam mê tương tự khẳng định rằng, một khi tập trung hóa bắt đầu, luôn có nguy cơ diễn ra một cuộc khủng hoảng tài chính khác, và - một lần nữa - các quỹ đầu cơ lớn và các ngân hàng lớn sẽ được cứu trợ, với những người bình thường, con người của hàng ngày đang hứng chịu toàn bộ cú đánh của khủng hoảng.
Tóm lại, đây là triết lý cốt lõi đằng sau tiền điện tử - một triết lý mà nhiều người đam mê nắm giữ, cho đến ngày nay. Tuy nhiên, đó là một chủ đề rất gây tranh cãi - lý do đằng sau cuộc tranh cãi liên quan đến việc áp dụng hàng loạt và một thuật ngữ được gọi là “KYC”.
“KYC” là từ viết tắt của “Know Your Customer” (Biết khách hàng của bạn). Đây là một thuật ngữ liên quan đến các quy định tài chính và về cơ bản, nó đề cập đến thực tế là tất cả các tổ chức tài chính phải xác định người dùng và khách hàng của họ. Điều này cũng đúng với các nền tảng giao dịch tiền điện tử.
Một mặt, bạn có triết lý đằng sau tiền điện tử - blockchain phi tập trung và blockchain ẩn danh. Mặt khác, để tiền điện tử thực sự trở thành xu hướng chủ đạo và công nghệ blockchain được áp dụng rộng rãi và phổ biến, quy định là hoàn toàn quan trọng - nó sẽ duy trì trật tự và loại bỏ một lượng lớn các nỗ lực lừa đảo và trộm cắp tiềm năng khỏi phương trình.
Vì vậy, như bạn có thể thấy, đó là một chủ đề rất khó! Hầu hết mọi người đồng ý rằng quy định là con đường để chọn - tuy nhiên, nhiều dự án tiền điện tử nhằm mục đích phá vỡ điều này, ở một mức độ nào đó. Phân quyền một phần, mã nguồn mở, nhóm làm việc hỗn hợp, v.v... - đó là một chủ đề lớn cần một phần riêng để bàn luận!
Bây giờ, hãy nhớ rằng có sự khác biệt giữa các dự án dựa trên blockchain và các nền tảng như sàn giao dịch tiền điện tử hoặc dịch vụ cho vay. Với cái trước, việc phân quyền vẫn hoàn toàn có thể xảy ra, ngay cả khi có sự giám sát của cơ quan quản lý - các quy định KYC nói trên chủ yếu ám chỉ các công ty cho phép các cá nhân mua, bán hoặc giao dịch bằng tiền điện tử theo bất kỳ cách nào khác.
Phi tập trung và ẩn danh trong tiền điện tử
Cho đến phần này, chúng ta đã nói về phi tập trung và ẩn danh, là các khái niệm độc lập và tôi cũng đã nói với bạn về lý do tại sao những khái niệm này lại quan trọng như vậy đối với thế giới tiền điện tử.
Bây giờ, hãy cho phép tôi nói với bạn về cách cả hai khái niệm nói trên tự biểu hiện cho những người đam mê tiền điện tử thông thường!
Vì vậy, bắt đầu với các blockchain phi tập trung, chúng ta phải quay lại ví dụ về cửa hàng mà tôi đã đưa ra ở đầu phần này. Trong thế giới tiền điện tử, có một thuật ngữ được gọi là "DAO". Chia nhỏ từ ra, đó là từ viết tắt của “Decentralized Autonomous Organization" (Tổ chức tự trị phi tập trung).
Cái tên nghe có vẻ siêu lạ, vâng, tôi biết. Tuy nhiên, thực sự khá đơn giản để hiểu về tổ chức này. Nếu bạn muốn tìm hiểu chuyên sâu về các DAO, hãy xem phần viết về chủ đề này - tuy nhiên, bây giờ chúng ta hãy tìm hiểu ở cấp độ đầu vào xem chúng là gì.
DAO là một cộng đồng mọi người đều có khả năng bỏ phiếu cho các đề xuất, thay đổi, cập nhật và các vấn đề khác của một dự án tiền điện tử cụ thể. Việc bỏ phiếu này diễn ra với sự trợ giúp của các token gốc của dự án nói trên. Vì vậy, liên quan đến ví dụ về cửa hàng của chúng ta, nó sẽ trông giống như sau:
Mỗi nhân viên trong cửa hàng phi tập trung có khả năng mua hoặc nhận được những viên kẹo đặc biệt, tùy thuộc vào sự cống hiến và tác động của họ đối với hiệu suất của cửa hàng. Hàng tháng, nhân viên có thể đề xuất những thay đổi đối với cách hoạt động của cửa hàng, cũng như bỏ phiếu cho các đề xuất khác nhau của những người khác. Để bỏ phiếu, bạn cần đặt kẹo của mình vào một chiếc lọ đặc biệt - bạn đặt càng nhiều kẹo, phiếu bầu của bạn sẽ càng mạnh.
Đương nhiên, trong thực tế, hệ thống phức tạp hơn thế nhiều. Nhưng điều này vẫn cung cấp cho bạn một ý tưởng chung khá tốt về cách các DAO hoạt động và ngay từ đầu cách các dự án phi tập trung được quản lý!
Bây giờ, khi nói đến tính ẩn danh của blockchain, điều này thậm chí còn thú vị hơn. Bạn có nhớ ví dụ về trò chơi máy tính mà tôi đã đưa ra trước đó không? Vâng, khi tương tác với các dự án phi tập trung, dựa trên blockchain khác nhau, bạn sẽ sử dụng ví tiền điện tử của mình - địa chỉ ví công khai của bạn sẽ đóng vai trò là bí danh của bạn trên blockchain!
Tóm lại, với sự trợ giúp của ví tiền điện tử, bạn có thể ẩn danh trên blockchain. Tất cả các giao dịch mà bạn thực hiện sẽ được công khai cho mọi người xem, nhưng sẽ không ai biết rằng CHÍNH BẠN thực hiện các giao dịch đó - vâng, trừ khi bạn nói cho họ biết..
Lời kết
Với tất cả những gì chúng ta đã đề cập trong phần này, tôi muốn bạn nhớ rằng chúng ta mới chỉ bắt đầu tìm hiểu - cả phi tập trung và ẩn danh đều là những chủ đề phức tạp, vì chúng liên quan đến tiền điện tử! Trên hết, không có gì là rõ ràng đen hay trắng - cho dù đó là các quy định KYC, sàn giao dịch phi tập trung, ẩn danh hay cách khác, tất cả các chủ đề này đều liên quan đến những nội dung phức tạp và do đó cũng nên được xem xét một cách thích hợp.
Nói như vậy, tôi hy vọng rằng phần này đã giúp bạn giải quyết câu hỏi chính! Bây giờ bạn đã hiểu vai trò của blockchain phi tập trung và blockchain ẩn danh đối với trải nghiệm hàng ngày của bạn liên quan đến tiền điện tử, bạn đã sẵn sàng bắt đầu tìm hiểu sâu hơn về từng chủ đề này!